Lá thư cho dân mạng người Da đen

Tường Vi Nguyễn là 1 Sinh viên trẻ, thế hệ thứ 2, con cháu của người Việt Nam đang nghiên cứu Triết học tại trường đại học Freie Universität Berlin.

Trong quá trình học tập và nghiên cứu, Tường Vi đã tham gia rất nhiều vào các phong trào chống phân biệt chủng tộc, ngay cả ở Đức, Tường Vi luôn đi đầu trong phong trào đấu tranh cho Sinh Viên đòi quyền bình đẳng trong XH cho tất cả những người da màu được sinh hoạt, làm việc và hưởng thành quả giống như những người da trắng v.v……

Ảnh : Tường Vi Nguyễn ( Master-Studium Philosophie an der Freien Universität Berlin)

Tường Vi muốn giới thiệu Bức thư dưới đây ” Lá thư cho dân mạng người da đen” bằng phiên bản tiếng Việt.

Kính thưa Ba, Mẹ, Cô, Chú, Bác, Cậu, Dì, Dượng: Sinh mạng của người Da đen cũng đáng trân trọng đối với chúng ta

Thưa Ông Bà, Ba Mẹ, Cô, Chú, Bác, Cậu, Dì, Dượng:

Chúng ta cần phải ngồi xuống chia sẻ về vấn đề này.

Ông, bà, ba, mẹ có lẽ không sinh ra và lớn lên cùng những người Da đen, nhưng con thì có. Họ đã trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống của con: đó là những người bạn đồng hành, cùng lớp, cùng nhóm, cùng chỗ ở, và là gia đình của con. Hôm nay, con thật sự lo sợ  cho họ.

Chỉ trong năm 2016 này, cảnh sát Mỹ đã giết hơn 500 người.  Trong số này, 25% là người Da đen, nhưng trong tổng dân số của nước Mỹ, chỉ có 13% là người Da đen.  Đầu tuần này, ở tiểu bang Louisiana, hai nhân viên cảnh sát Da trắng đã giết một người đàn ông Da đen tên là Alton Sterling khi ông đang bán dạo CDs trên đường. Ngay ngày hôm sau, ở Minnesota, trong một cuộc kiểm tra giao thông thường ngày, một cảnh sát viên đã bắn chết một người đàn ông Da đen mang tên Philando Castile ngay trong xe và trước mặt cô bạn gái của ông cùng đứa con gái bốn tuổi của chị ấy. Có quá nhiều trường hợp cảnh sát đã không phải nhận chịu một hậu quả nào cho những vụ giết người này.

Đây là thực tế khủng khiếp mà vài người bạn thân nhất của con phải trải qua mỗi ngày.

Ngay cả khi chúng mình nghe về những sự nguy hiểm mà người Mỹ Da đen phải đối mặt, đôi lúc theo bản năng chúng ta chỉ chú tâm đến những điểm khác nhau giữa mình và họ. Thậm chí lơ đi hay xoá bỏ sự hiện diện của những người Á châu Da đen trong chính gia đình và cộng đồng của mình. Thay vì đồng cảm với họ, mình giữ xa cách và khinh biệt. Khi cảnh sát bắn những người Da đen, mình thường cho rằng lỗi thuộc về nạn nhân vì qua truyền thông thấy quá nhiều hình ảnh những người Da đen là côn đồ, là tội phạm. Sau cùng, chúng ta còn có thể tự nhủ, nếu mình đã đến được Hoa Kỳ với hai bàn tay trắng và  gầy dựng được một cuộc sống tốt lành cho bản thân dù cũng bị kỳ thị, vậy tại sao họ không thể làm được?

Con muốn chia sẻ với gia đình cách nhìn của con về tình trạng này.

Đúng là chúng ta cũng có lúc bị kỳ thị vì là người gốc Á ở nước này. Đôi khi người ta có thô lỗ với chúng ta vì cách nói, hoặc không cho chúng ta lên chức vì họ không cho là mình có “tố chất lãnh đạo”. Một số người châu Á còn bị coi là thành phần khủng bố.  Nhưng hầu hết, không ai coi mình là tội phạm nguy hiểm khi chúng ta ra đường. 

Nhưng sự việc không chỉ đơn giản như vậy đối với những người bạn Da đen của chúng ta. Nhiều người trong cộng đồng họ đã bị trói buộc, bắt ép sang Mỹ làm nô lệ. Suốt nhiều thế kỷ, cộng đồng họ, gia đình, thân thể, và hình hài của họ phải trải qua  bao giằng xé vì lợi nhuận của người khác. Ngay cả sau thời nô lệ, họ phải tự gây dựng lại cuộc sống bằng hai bàn tay trắng mà không nhận được bất kì trợ giúp nào của định chế xã hội — họ không có quyền bầu cử, không quyền sở hữu nhà cửa, và liên tục chịu sự đe doạ vũ lực tới tận ngày hôm nay.

Trong cuộc đấu tranh đòi công bằng, những nhà hoạt động xã hội và chính trị của người Da đen đã dẫn dắt nhiều phong trào vì lợi ích không chỉ riêng cho họ, mà cũng là cho chúng ta. Họ bị đánh đập, bị tù đày, và bị giết hại vì họ đã đấu tranh cho quyền lợi mà người Mỹ gốc Á được hưởng ngày hôm nay. Chúng ta mang ơn họ rất nhiều và cần phải đền đáp. Hãy cùng tiếp tay người Mỹ Da Đen chống lại một hệ thống bất công đang muốn chính chúng ta tranh chấp chống lại nhau. 

Khi một người đang đi bộ về nhà bị bắn chết bởi tay của một người đã tuyên thệ bảo vệ hòa bình—mặc dù người cảnh sát ấy có tên là Liang—đó vẫn là một hành động bạo hành cho tất cả chúng ta, và tấn công vào ước vọng chung cho công bằng, bác ái và bình đẳng trước pháp luật. 

Lịch sử Việt là tranh đấu sử. Người Việt Nam không xa lạ gì với công cuộc kháng chiến chống xâm lược Trung Hoa và thực dân Pháp. Hiện nay, công cuộc đấu tranh chống độc tài cộng sản vẫn đang tiếp diễn tại quê nhà Việt Nam để xây dựng lại tình người, phục hồi tự do, nhân quyền và nhân phẩm cho dân tộc. Trong tinh thần yêu chuộng công bằng và công lý, được thừa hưởng đời sống tôn trọng dân quyền ngày hôm nay từ những hy sinh tranh đấu của nhiều thế hệ và sắc dân tại Hoa Kỳ, đặc biệt người Mỹ Da Đen, chúng ta không thể nào làm ngơ mà không hỗ trợ phong trào đấu tranh chống bạo lực cảnh sát của người Mỹ Da Đen hiện nay. 

Vì những lý do này, chúng con ủng hộ sự vận động “Black Lives Matter” nghĩa là “Sinh mạng Người Da đen Đáng Trọng”. Con cảm thấy con nên lên tiếng khi người trong cộng đồng con—hay cả trong gia đình— nói hoặc hạ thấp nhân phẩm của người Mỹ Da đen ở đất nước này.  Con nói lên điều này vì con thương ông bà và ba mẹ; con không muốn điều này chia rẽ gia đình và con. Con mong ông bà và ba mẹ sẽ cố gắng đồng cảm với những người cha, người mẹ, và người con đã mất đi người thân vì bạo lực từ cảnh sát. Hãy thông cảm với con, và ủng hộ con nếu con lên tiếng hoặc biểu tình. Xin ông bà và ba mẹ hãy chia sẻ bức thư này với bạn bè và người quen, khuyến khích họ cùng đồng cảm luôn.

Con rất là hãnh diện và luôn luôn biết ơn ông bà và ba mẹ đã cực khổ bao nhiêu năm nay để lo cho con ăn học, và cho con một cuộc sống tốt đẹp, sung sướng, đầy đủ mọi thứ và đã gắng gượng qua nhiều thập niên ở một chốn không hề ưu đãi với mình. Ông bà và ba mẹ không muốn con cực khổ. Hoàn cảnh ông bà và ba mẹ đã chấp nhận chịu đựng một nước Mỹ đầy thành kiến để dành cho con cuộc sống tốt đẹp hơn.

Nhưng con hy vọng ông bà và ba mẹ có thể xem xét điều này: chúng ta cùng một hoàn cảnh, và chúng ta chỉ thật sự an toàn khi TẤT CẢ những người bạn, người thân yêu, và láng giềng  của chúng ta được bình yên luôn. Chúng ta cần sống trên một nước Mỹ  không lo sợ sự bạo lực của cảnh sát.  Đó là tương lai con mong muốn—và con hy vọng đó cũng là điều ông bà, ba mẹ mong đợi luôn.

Với tất cả thương yêu và kỳ vọng,

Các con và các cháu

Đây là phiên bản tiếng Việt của một lá thư tạo nên nhờ công trình của Những Lá Thư Cho Dân Mạng Người Da Đen, một dự án đang thực hiện cho những ai muốn sáng tạo và chuyên dịch các nguồn lực về cảm tính kỳ thị người Da đen cho cộng đồng của họ để giúp sự đoàn kết với #BlackLivesMatter (Sinh mạng của người Da đen cũng đáng trân trọng). Lá thư này đã được viết ra và dịch lại từ một hợp tác của mấy trăm người để có thề bày tỏ được một đàm thoại thật thà và kính mến với ba mẹ, ông bà của họ, về một vấn đề cực kỳ quan trọng đối với họ.

(Mong các bạn đọc và ủng hộ những công việc, các cháu thế hệ thứ 2 của chúng ta đang quan tâm.)

 

Mạnh Cường